Fair play là một thuật ngữ thường được sử dụng trong thể thao chuyên nghiệp. Fair play trong bóng đá thậm chí còn có những quy định, tiêu chí riêng biệt giúp những trận bóng nảy lửa, quyết liệt trở nên công bằng và văn minh hơn. Vậy Fair Play là gì? Luật FIFA Fair Play là gì trong bóng đá ? Điều đó sẽ được bật mí cho bạn ngay trong bài viết này.
Thuật ngữ Fair Play là gì?
Trong thể thao, fair play thường được dịch là “chơi đẹp”, nhưng đây là một khái niệm khá trừu tượng và khó giải thích một cách cụ thể. Fair Play là một khái niệm cơ bản áp dụng cho tất cả các môn thể thao, không riêng gì bóng đá.
Như đã nói, fair play là hành động thể hiện tinh thần thể thao văn minh và lịch sự. Do đó, định nghĩa “Fair Play là gì” gắn liền với lối chơi công bằng, dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau giữa đồng nghiệp và đối thủ cạnh tranh. Đồng thời, tuân thủ các quy định đã được đặt ra vì mục tiêu thúc đẩy sự đoàn kết trong thể thao.
Hojbjerg ‘nổi loạn’ đòi tới MU: HLV Ten Hag hoàn tất sở hữu công thần của Tottenham với giá khó tin?
Ý nghĩa của tinh thần Fair Play
Thể thao là môn thi đấu cho phép mọi người tham gia luyện tập, tương tác và tranh tài với những lý tưởng cao đẹp. Các vận động viên phải tìm thấy niềm vui và động lực trong quá trình thi đấu và vượt qua giới hạn của bản thân, bên cạnh thành công và chức vô địch.
Vì vậy, người chơi đứng trên đỉnh cao nhất không phải lúc nào cũng là người chiến thắng thay vào đó cách bạn chơi, cách bạn tận hưởng trận đấu cũng vô cùng cần thiết.
Mặc dù giành chức vô địch là điều mà mọi vận động viên đều phấn đấu để đạt đến, nhưng nếu bạn chơi thể thao một cách công bằng, ngay cả khi bạn không giành được danh hiệu, bạn vẫn có thể đạt được nhiều điều tuyệt vời khác. Sau đây là một số ý nghĩa quan trong mà tinh thần tham gia thể thao fair play đem lại:
- Cạnh tranh công bằng
- Tôn trọng bình đẳng
- Khoan dung
- Vui vẻ, tình bạn
- Đoàn kết
Luật FIFA Fair Play là gì?
Luật fair-play của FIFA là luật tiebreak mới được áp dụng ở hai vòng chung kết World Cup gần nhất (2018 và 2022). Quy tắc này đã được giới thiệu tại World Cup 2018 và đã có một số thành công nhất định.
Như chúng ta đều biết, giai đoạn vòng bảng tại VCK World Cup, tại mỗi bảng đấu, các đội tuyển sẽ thi đấu tổng cộng 3 trận đấu. Trong trường hợp có hai đội bằng điểm nhau về mọi chỉ số trong cùng một bảng thì lúc này FIFA đã nghĩ ra một chỉ số tiebreak mới để phân định thắng thua được gọi là luật FIFA Fair Play.
Do đó, trong trường hợp hai đội có cùng số điểm, hiệu số bàn thắng bại và số bàn thắng ghi được ở vòng bảng, luật Fair Play sẽ hỗ trợ FIFA xác định thứ hạng của hai đội đó.
Luật Fair Play cụ thể được FIFA quy định như sau:
- Đối với trường hợp một đội có cầu thủ nhận thẻ vàng: -1 điểm
- Cầu thủ nhận thẻ đỏ gián tiếp (thẻ vàng thứ 2): -3 điểm
- Cầu thủ nhận thẻ đỏ trực tiếp: -4 điểm
- Cầu thủ nhận 1 thẻ vàng và 1 thẻ đỏ trực tiếp: -5 điểm
Đội có chỉ số Fair Play cao nhất sẽ được xếp hạng cao hơn trên bảng điểm.
Nếu hai đội vẫn bằng điểm fair-play, việc xác định đội đi tiếp sẽ được xác định bằng bốc thăm ngẫu nhiên.
Luật FIFA Fair Play có ảnh hưởng như thế nào?
Fair Play đề cao phẩm chất của các cầu thủ trên sân, tạo điều kiện thuận lợi để họ phát huy hết khả năng. Điều này góp phần tạo nên những trận đấu công bằng và chất lượng hơn, không chỉ trên sân cỏ mà còn trong cuộc sống hàng ngày.
Luật này còn góp phần hạn chế các tình huống xấu chơi, phạm lỗi thô bạo hay các chiêu trò trong bóng đá để bảo vệ bản chất tự nhiên của môn thể thao này. Suy cho cùng, lý tưởng “tối thượng” mà FIFA luôn nhấn mạnh trong suốt những năm qua là chơi đẹp với tinh thần Fair Play.
Luật FIFA Fair Play ra đời từ khi nào?
Như chuyên trang cung cấp lich thi dau đã đề cập, luật Fair Play của FIFA được áp dụng lần đầu tiên ở World Cup 2018 khi Nhật Bản và Senegal có cùng hiệu số trong cùng một bảng đấu. Họ có cùng số điểm (4), hiệu số bàn thắng bại (0) và số bàn thắng ghi được (4), cũng như hòa 2-2 trong lần đối đầu với nhau. FIFA khi đó đã sử dụng luật FIFA Fair Play là gì để xác định đội đi tiếp vào vòng trong (vòng 16 đội).
Theo tiêu chí Fair Play, Senegal (đội tuyển nhận nhiều thẻ vàng hơn Nhật Bản và có điểm fair play thấp hơn) trở thành đội đầu tiên bị loại khỏi một kỳ World Cup bởi luật FIFA Fair Play.
Ngoài ra, giải thưởng Fair Play của FIFA luôn được trao sau các vòng chung kết World Cup. Trong phần sau, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về lịch sử của giải thưởng này.
Thông tin về giải thưởng FIFA Fair Play
Giải thưởng Fair Play của FIFA được ra đời vào năm 1970, khi thẻ vàng và thẻ đỏ lần đầu tiên được sử dụng tại World Cup ở Mexico.
Ken Aston (một trọng tài người Anh) đề xuất việc sử dụng thẻ vàng và thẻ đỏ trong bóng đá. Tại World Cup 1962 ở Chile, vị trọng tài này đã bắt chính trong cuộc đụng độ giữa Ý và Chile, đây được xem là trận đấu xấu chơi nhất, đáng hổ thẹn nhất trong lịch sử bóng đá khi hai đội liên tục thực hiện các pha vào bóng triệt hạ.
Ông Ken Aston đã nhìn thấy đèn giao thông đổi màu trên đường về nhà sau trận đấu và nhận ra rằng việc sử dụng thẻ đỏ và thẻ vàng có thể làm giảm bớt sự nóng nảy của các cầu thủ và giúp trận đấu diễn ra “đẹp” hơn, bình đẳng hơn. Sau đó, tại World Cup 1970, FIFA quyết định thực hiện luật phạt thẻ đầu tiên, cũng như giải thưởng FIFA Fair Play cũng được ra đời từ đó.
Peru giành giải FIFA Fair Play đầu tiên vào năm 1970, khi họ không nhận bất kỳ thẻ phạt nào trong suốt thời gian diễn ra World Cup. Tuy nhiên, giải thưởng này được trao không chỉ dựa trên số lượng thẻ phạt mà còn dựa trên việc thể hiện tinh thần thể thao. Đội giành được giải thưởng này tối thiểu cũng phải vượt qua vòng bảng.
Những tranh cãi về FIFA Fair Play
Dù giải thưởng FIFA Fair Play là gì đã được quy định rõ ràng nhưng vẫn vấp phải vô số ý kiến trái chiều. Nhiều cá nhân cho rằng FIFA thường ưu ái cho phía chủ nhà trong việc trao giải FIFA Fair Play tại các kỳ World Cup, bất kể số lượng thẻ phạt hay tinh thần thể thao.
Điển hình là sau World Cup 1970, nước chủ nhà Tây Đức giành giải Fair Play tại World Cup 1974. Argentina có được điều tương tự vào năm 1978.
Hai mươi năm sau, tại France 1998, chủ nhà Pháp nhận giải thưởng FIFA Fair Play. Quyết định này của FIFA khi đó vấp phải sự phản đối kịch liệt do đội chủ nhà Pháp thậm chí còn nhận nhiều thẻ đỏ nhất trong số các đội tham dự giải đấu. Zinedine Zidane thì bị đuổi khỏi sân trong trận đấu với Ả Rập Xê Út ở vòng bảng, Laurent Blanc bị truất quyền thi đấu trong trận bán kết và Marcel Desailly “đi tắm sớm” trong trận chung kết.
Cho đến nay, Brazil có nhiều danh hiệu FIFA Fair Play nhất, họ đã giành được chúng vào các năm 1982, 1986, 1994 và 2006. Nhưng thú vị ở chỗ, Selecao cũng là đội tuyển quốc gia nhận nhiều thẻ đỏ nhất trong lịch sử các kỳ World Cup (11 thẻ đỏ).
Mặc dù quy định về luật Fair Play là gì và giải thưởng FIFA Fair Play vẫn còn hạn chế, nhưng chắc chắn những lợi ích mà chúng mang lại đáng để mong đợi. Để thấy được điều này, admin sẽ điểm qua cho bạn những trường hợp thể hiện tinh thần cao thượng trong môn thể thao vua.
Những tình huống đề cao tinh thần fair-play
Thế giới bóng đá đã từng chứng kiến nhiều hình ảnh đẹp trên sân đấu, nơi những giá trị cao quý của định nghĩa Fair Play là gì được đề cao.
Trường hợp đầu tiên được nhắc đến là của cựu danh thủ Miroslav Klose. Tình huống diễn ra trong trận đấu giữa Bayern Munich và Arminia Bielefeld. Vào thời điểm đó, Bayern được hưởng một quả đá phạt 11m nhưng chính Klose đã yêu cầu trọng tài chính hủy bỏ quyết định vì anh thông báo cho vị vua áo đen rằng thủ thành Matthias Hain của đối thủ không phạm lỗi với anh.
Cũng là Miroslav Klose là này ở mùa giải 2012 trong cuộc đụng độ giữa Lazio và Napoli. Dù đã đưa bóng vào lưới Napoli và được trọng tài công nhận nhưng tiền đạo người Đức đã thông báo với trọng tài về tình huống bóng chạm tay trước đó của mình. Trọng tài sau đó quyết định hủy bàn thắng của Klose.
Một huyền thoại khác là Paolo Di Canio cũng xứng đáng được khen ngợi với tinh thần fair play trong một trận đấu ở Premier League. Tình huống diễn ra khi thủ môn đối phương đổ gục xuống sân vì va chạm, bóng tìm đến vị trí của Di Canio. Thay vì sút vào khung thành trống, Canio đã ôm quả bóng và ra dấu trọng tài chính cho tạm dừng trận đấu để thủ môn đối phương được kiểm tra y tế.
Ngoài ra còn có rất nhiều cầu thủ thể hiện rõ tinh thần Fair Play trong thi đấu. Rõ ràng là chơi đẹp, công bằng và sòng phẳng, dù là trong bóng đá hay các môn thể thao khác, luôn mang lại những giá trị to lớn. Hy vọng bài viết này đã cung cấp đủ thông tin và giải đáp thắc mắc cho bạn về Fair Play là gì? cũng như luật FIFA Fair Play là gì trong bóng đá.